97 ROCZNICA POWSTANIA TURA TUREK

Drużyna piłkarska Tura Turek, powstała 6 lipca 1921 roku, z inicjatywy trójki mieszkańców miasta Turku: dwóch uczniów turkowskiego gimnazjum - Saturnina Kinkiela i Czesława Zielińskiego oraz rzemieślnika Romana Cyrulewskiego. Swój pierwszy, debiutancki mecz, Tur rozegrał 6 sierpnia 1921 roku w Turku, przeciwnikiem była Olimpia Koło. W ten sposób narodziła się i rozpoczęła działalność sportową pierwsza drużyna piłkarska reprezentująca miasto Turek. Aż do roku 1942, wszelkie mecze w Turku, rozgrywano na nieogrodzonym placu "targowicy zwierzęcej" (czyli przy dzisiejszym liceum, przy ulicy Kościuszki w Turku). O zainteresowaniu, jakie wówczas wzbudzała drużyna Tura, świadczy fakt, iż zgodnie z tym co pisze w swojej książce "Historia Klubu Sportowego Tur w Turku", Borys Strelczyk, na meczach piłkarskich pojawiało się ponad tysiąc osób.

W 1924 roku, z inicjatywy znanego wówczas w Turku społecznika – dr weterynarii Leona Kruszyńskiego następuje formalna organizacja klubu, jako Turecki Klub Sportowy "Tur Turek". Na podstawie posiedzenia klubu z dnia 9 sierpnia 1924 roku, wybrano pierwszy zarząd Tureckiego Klubu Sportowego, z dr Leonem Kruszyńskim jako prezesem, i ten właśnie rok uznawany jest przez niektóre źródła jako faktyczne powstanie klubu. 23 lipca 1926 drużynę zarejestrowano jako stowarzyszenie w Urzędzie Wojewódzkim w Łodzi pod numerem rejestrowym 1321. Jako członków założycieli klubu podano wówczas: dr.Leona Kruszyńskiego, Ignacego Grzeszkiewicza, Zenona Irchina, Ignacego Osińskiego, Stefana Izerta, E. Yorka, W. Sawickiego, Mariana Rutkowskiego, Czesława Zielińskiego, Stanisława Wituskiego, Romana Cyrulewskiego, K. Keslera. Do grona założycieli klubu należy dodać też kapitana Tura, Saturnina Kinkela.

Do końca II wojny klub nie brał udziału w państwowych rozgrywkach ligowych, w związku z brakiem profesjonalnego, ogrodzonego boiska i środków finansowych. Rozwój piłki nożnej w Turku przerwał wybuch II wojny światowej. W wyniku wojny wielu działaczy i zawodników Tura zginęło na polach bitew oraz w obozach koncentracyjnych. Byli to między innymi: Wacław Ścibior, Czesław Zieliński, Roman Cyrulewski, Stefan Izert, Rafał Kałowski i Roman Szeffel.

Po zakończeniu wojny, latem 1945 roku, reaktywowano działalność Tureckiego Klubu Sportowego Tur. Jego pierwszym powojennym prezesem został przedwojenny zawodnik, uczestnik pierwszego meczu z 1921 roku, starosta Tadeusz Kruszyński. Warto nadmienić, iż w roku 1942, niemieccy okupanci, głównie rękoma polskich i żydowskich robotników wybudowali boiska sportowe wraz z bieżnią, znajdujące się przy Szkole Podstawowej nr.1 w Turku (przy dzisiejszej ulicy 3 Maja). I to właśnie tam w latach 1945-1966 rozgrywano w Turku mecze piłkarskie.

Z powodu braku funduszy finansowych w 1951 roku Tur rozwiązał sekcję piłkarską, a zawodnicy przeszli do innych turkowskich klubów. Kontynuację tradycji Tura przejął Włókniarz, wprowadzają do swojej nazwy nazwę historycznego klubu. W ten sposób w 1957 roku powstał Międzyzakładowy Klub Sportowy "Włókniarz-Tur Turek". Pierwszym prezesem klubu został Lech Kolenda.

W 1960 roku drużyna Włókniarza-Tura uzyskała awans z A-klasy województwa poznańskiego, do ligi okręgowej. W październiku 1961 roku nawiązano kontakt z niemiecką drużyną BSG Chemie Schwarzheide. Pierwszy mecz z nią odbył się w NRD, natomiast rewanż miał miejsce 1 maja 1962 roku w Turku. Rozwój przemysłu i powstanie nowych zakładów przemysłowych na terenie Turku, był przyczyną scalania się nowych klubów sportowych. I tak z fuzji Górnika i Turkovii powstał Miejski Klub Sportowy "Górnik-Turkovia". W 1964 roku nazwę klubu zmieniono na KS Górnik Turek. Szczęśliwym trafem, w 1966 roku miejscowe władze spostrzegły, że zbyt duża ilość klubów na terenie Turku przekładała się na ich słabą jakość, słabą grę piłkarzy, a wreszcie obniżenie prestiżu długoletnich tradycji piłkarskich. W marcu 1967 r. nastąpiła kolejna piłkarska fuzja – MKS Włókniarz-Tur połączył się z Górnikiem, powracając do historycznej i prawowitej nazwy: Międzyzakładowy Klub Sportowy "Tur Turek".

Od sezonu 1968/69, kiedy drużyna Tura spadła z III ligi rozpoczął się regres w Turkowskiej piłce. Zespół występował w IV lidze, lidze okręgowej, a nawet w klasie A. Na początku XXI wieku powrócił do III ligi. W 2000 roku, Tur Turek awansował do IV ligi pod wodzą trenera Andrzeja Grębosza. 2002 roku Tur, trenowany przez Piotra Mowlika, awansował do III ligi (grupa 2 wielkopolsko-pomorska), wygrywając barażowe pojedynki z Polonia Środa Wielkopol

Jesienią 2005 roku miał miejsce pierwszy duży sukces Tura Turek w Pucharze Polski, kiedy po zdobyciu Pucharu Wielkopolskiego Związku Piłki Nożnej i awansie do fazy ogólnopolskiej a następnie wyeliminowaniu Polonii Gdańsk 5:2 (bramki dla Tura: Marcin Majewski dwie, Tomasz Żelazowski , Gracjan Sobczak i jedna bramka samobójcza) i Arki Gdynia 2:1 (dwie bramki Piotr Cetnarowicz) , drużyna Tura doszła do 1/16 finału, gdzie uległa Polonii Warszawa 0:2 w Warszawie.

W sezonie 2006/2007 Tur kolejny raz zdobywa Puchar Wielkopolskiego Związku Piłki Nożnej i dociera do 1/16 finału PP, pokonując wcześniej Promień Żary 5:1 (bramki: Łukasz Cichos dwie, samobójcza, Michał Chmielecki, Krzysztof Sikora) oraz KSZO Ostrowiec Świętokrzyski 1:0 po bramce Roberta Hyżego. W 1/16 finału Tur przegrywa na swoim stadionie w Turku 1:3 z I-ligową Koroną Kielce, przy honorowej bramce Marcina Majewskiego.

2 czerwca 2007 piłkarze Tura pod wodzą Adama Topolskiego wywalczyli mistrzostwo III ligi grupy II, dzięki czemu uzyskali awans do II ligi.

Wraz z początkiem sezonu Tur był rewelacją rozgrywek nie przegrywając 9 meczów z rzędu (wygrywając z późniejszym triumfatorem rozgrywek II ligi 2:0) i kompletując 14 pkt.

W kolejnych sezonach, ligowego bytu uratować się już nie udało i Tur, prowadzony w tymże sezonie 2008/09 kolejno przez trenerów: Włodzimierza Tylaka, Piotra Cecherza i Mariana Kurowskiego, zajął ostatecznie 16 miejsce w I lidze i powrócił do grona zespołów II-ligowych (grupa zachodnia)

Przed sezonem 2011/12 zespół Tura Turek został zasilony zawodnikami SMS Łódź , z którym to klubem podpisano umowę o współpracy. Tym samym nowy zespół Tura Turek stał się najmłodszym wówczas wiekowo zespołem (średnia wieku 19 lat) ze wszystkich zespołów grających na szczeblu centralnym.

Po sezonie 2012/13 - w którym Tur zajął 13 miejsce w tabeli II ligi zachodniej, działalność klubu została zawieszona, w związku z kłopotami finansowymi i nieotrzymaniem licencji na grę w kolejnym sezonie. Przez dwa lata nie istniał w Turku zespół piłkarski seniorów, kibice w Turku mogli śledzić jedynie występy drużyn juniorskich.

Latem 2015 roku, drużyna seniorów została reaktywowana, po tym jak zarejestrowanie zostało nowe Stowarzyszenie MKS Tur 1921 Turek. Drużynę zgłoszono do rozgrywek konińskiej A-Klasy. W swoim pierwszym sezonie - "nowy" Tur wygrał konińską A-Klasę, awansując do konińskiej ligi okręgowej. A w następnym sezonie awansował do IV ligi, zajmując 8 miejsce z 43 punktami.

Materiał Wikipedia